Heftig Afrika

Yebo! Officieel betekend dat ‘ja’ wat ook de reactie is op het officiele ‘Sawubona’, maar ik heb gemerkt dat ze het ook gewoon als begroeting gebruiken in de Zulu-cultuur.

En zo is week 3 in Zuid Afrika alweer voorbij en begin ik aan mijn laatste dagen in dit warme en klamme, maar mooie land. Daarmee ben ik ook over de helft van mijn reis wist iemand mij te vertellen ;).

Deze week is voorbij gevlogen gezien het druk was, maar ook behoorlijk heftig. Zoals ik in mijn vorige blok vertelde ben ik deze week weer bezig geweest met de medische projecten waarbij ik bijvoorbeeld voor het eerst naar de kliniek ging in het dorpje Khula.
De Sipho Zungu Clinic is een van de klinieken waar de bevolking heen kan gaan voor gratis medische zorg. Dinsdag ochtend stond ik op het rooster om daar mee te komen helpen samen met Thirsa. Thirsa vertelde me dat dit voor haar voorheen voornamelijk inhield dat ze een hele ochtend bloeddrukken zat te meten in een hoekje van de wachtkamer en ik verwachtte dan ook niet een hele spectaculaire ochtend. Echter toen Nakutemba (onze begeleidster) de verpleegkundigen vertelde dat ik ook een verpleegkundige was werden we doorgesluisd naar een klein kamertje achter de wachtruimte en een bordje boven de deur vertelde ons dat dit de ‘Delivery Room’ was. Toen we in de kamer binnen kwamen troffen we daar een vrouw aan op de onderzoekstafel en twee verpleegkundigen die druk in de weer waren met administratie en schoonmaken; er was net een kindje geboren.
Enkele seconden later besefte we ons dat er iets niet helemaal goed was; de vrouw lag met rode ogen (beschaamd??) een traantje weg te pinken en er was niet het kenmerkende geluid van een kleine die zijn eerste ademteugen binnenhaald met een schril huiltje… De verpleegkundige vertelde dat de vrouw 25 weken zwanger was geweest en dat de kleine het niet gehaald had. Op dat moment merkte ik het pakketje op dat op de reanimatietafel lag. De verpleging keek me met vlagen vragend aan alsof ze van mij verwachtte dat ik nu iets zou doen?... Wat in hemelsnaam moest ik hier doen… Thirsa en ik deden handschoenen aan en hebben het kleine meisje bekeken. Met 25 (van de 40 weken) zwangerschap zit alles er al op en aan en de kleine handjes en voetjes en de zwarte krulletjes op het hoofdje maakte dit kleine wezentje tot een echt klein mensje. Met knikkende knieen condoleerde we de vrouw en pakte we het kleine hoopje mens in doeken. Later gaven Thirsa en ik haar de naam: ‘Lwendilay’ wat Zulu is voor ‘meer dan mooi’ of (zoals Nakutemba dit later vertaalde) ‘wondertje’.
De vrouw werd opgehaald om naar het ziekenhuis te gaan; ze had erg veel pijn. De ambulance haalde haar op; het ziekenhuis is 70 km verderop.

Nog altijd in een verdoofde toestand liepen we de Delivery-Room uit, het meisje even alleen latend, en we gingen achter een van de verpleegkundigen aan die ons naar een andere kamer met het bordje ‘examination room’ leidde. Toen we binnen kwamen lagen hier twee patienten op een stretcher en zei de verpleegkundige tegen mij: ‘So… this is your office’. Toen ik me realiseerde dat ze geen grapje maakte, raakte ik enigszins in paniek en ik liet haar weten dat ik niet van plan was om zelf in-het-Zulu-klagende-mensen te gaan onderzoeken en dat ik al helemaal niet van plan was om te gokken welke behandeling ik moest toepassen. Duidelijk teleurgesteld in mijn blijkbaar lack-off kennis en kunde stuurde ze vervolgens een vrouw waarbij de hechtingen verwijderd moesten worden na een keizersnede een week geleden. Met een duidelijke taak kon ik nu inderdaad wat doen. Toen ik de hechtingen verwijderde weken de wondranden iets vaneen. Hier gebruik je normaal zwaluwstaartjes/steristrips voor om de huid bij elkaar te houden, maar die hebben we hier natuurlijk niet… met tape en gaasjes hebben Thirsa en ik vervolgens onze eigen steristrips in elkaar geflanst en redelijk tevreden was in enkele minuten later klaar. De vrouw stond op en begon vervolgens te buigen om haar schoenen en tas van de grond te rapen en mompelde van alles in het Zulu… klaagde ze? Ik probeerde haar met gebaren duidelijk te maken dat ze nog even zo min mogelijk druk moest zetten op haar buik en de buikspieren; een advies dat je in Nederland heel makkelijk kunt geven, maar als je geen Zulu praat ineens een lastige taak blijkt.
Ik gaf nog een injectie en daarna vluchtte we de kamer uit in de hoop aan de druk te ontsnappen. Het is ongelofelijk en eigenlijk ook een beetje zielig dat ze mij (iemand die ze nog nooit gezien hebben) zomaar patienten toevertrouwen.
Terug in de Delivery-Room lag het kleine hoopje mens nog altijd onbewogen op hetzelfde plekje waar we het hadden achter gelaten en tot onze verbazing werd de volgende patiente alweer binnen gehalten; een meisje van 16, hoogzwanger van haar eerste kindje. Het feit dat het kleine dode meisje nog in de kamer lag terwijl een andere patiente alweer werd onderzocht zou in Nederland tot ontslagen leiden, maar hier is dat blijkbaar geen probleem. Omdat de zwangere dame op het punt stond te bevallen van haar eerste kindje werd er een ambulance gebeld; het eerste kindje wordt altijd in het ziekenhuis geboren als het even kan. Thirsa en ik bleven bij haar en kochten wat eten voor haar tussen de weeen door en na lang lief kijken vertelde ze ons de naam van haar ongeboren kindje. Het meisje was alleen. ‘Waar is je vriend?’ vroegen we haar; ‘Oh die is denk ik weer weg gegaan.’ De mensen hier zijn zo ontzettend sterk en soms hadden we niet eens door dat ze weeen had. Ze hebben van jongs af aan geleerd dat je onafhankelijk moet zijn en hebben duidelijk al meer leed moeten doorstaan. Toen wij (2 uur later) werden opgehaald was de ambulance er nog steeds niet..

Eenmaal in de auto merkte ik dat ik behoorlijk onder de indruk was van wat er die ochtend was gebeurd; ik kreeg een gigantische verantwoordelijkheid en er waren gigantisch hoge verwachtingen van mij; de witte verpleegkundige. Daarbij probeerde ik Thirsa hier en daar wat uit te leggen terwijl ik soms zelf met mn handen in mijn haar zat omdat ik zelf niet wist waar ik moest beginnen. Gelukkig heb ik lieve mede-vrijwilligers om me heen en kon ik gezellig even uithuilen ;) soms moet dat kunnen.

Naast de kliniek heb ik ook in Home Based Care gewerkt waar we soms erg zieke mensen tegen kwamen. Zo kwamen we bij een vrouw met een gigantische wond in haar nek sinds er een abces was weggesneden. Het gapende gat dat is achter gelaten was geinfecteerd geraakt en de geur is onbeschrijvelijk. Ik heb foto’s gemaakt en die naar mede-verpleegkundigen gestuurd om advies te vragen en inmiddels heb ik alle informatie om een wondzorgschema op te stellen (bedankt allemaal!).
Ook bezochten we twee jonge meisjes op school (10 en 11 jaar). De oudste heeft Aids. Ze heeft wonden over haar hele lichaampje en huilend probeerde ze aan ons te verkopen dat het goed met haar ging. Sinds haar moeder is overleden en haar vader niet in the picture (zoals heel vaak hier) woont ze bij haar oma die zelf ook ziek is en daardoor niet of amper voor haar kan zorgen. Ze wordt gepest op school en heeft pijn. We hebben besloten komende donderdag ochtend voor haar en haar vriendinnetje een verwen-ochtend te plannen om haar even af te leiden van de ziekte die haar jonge leventje zo kapot maakt. Het is gewoon niet eerlijk; de medicatie die ze kunnen krijgen als ze HIV positief zijn, krijgen ze pas vergoed zodra hun toestand veranderd in AIDS. De medicatie kan de levensverwachting daardoor iets oprekken, maar de weerstand moet eerst dus behoorlijk laag zijn en de meeste mensen zijn daardoor erg ziek zodra ze aan de medicatie beginnen.

Ik voelde me deze week soms erg machteloos. In Nederland zou ik weten wat ik voor deze mensen kon doen en zijn er zoveel instanties die op alle vlakken kunnen helpen. Ook het baby meisje had een (zeer kleine, maar toch) kans gehad om te overleven als ze in Nederland geboren zou zijn bij 25 weken. Ik weet dat ik doe wat ik kan en dat doe ik dan ook echt, het is en blijft alleen moeilijk om te weten dat er zoveel meer faciliteiten zijn… in de westerse wereld.

Ook spraken we nog even met een van de leraren op de school, die ons wist te vertellen dat het meisje te horen had gekregen dat ze zou overleiden aan AIDS. Met een glimlach op haar gezicht zei de lerares: 'But I told her that God can heal every disease! Also AIDS.' Dit naive geloof in iets van boven maakte me boos, maar ik heb me ingehouden; dit is wat ze geloven...

Zo.. mijn blog wordt alweer erg lang en dit was alleen maar deprimerend.. Dow! Ik heb ook leuke dingen gedaan hoor!!!
Zo zijn we donderdagavond op hippo-hunt geweest hier in de buurt, wat inhoud dat we in een auto door de buurt gingen rijden en daarbij nijlpaarden tegenkwamen :D! Groot en klein en allemaal even leuk om te zien. Ze lopen gewoon door de straten en een van hen werd wat pissig en probeerde met zijn logge lichaam ons een paar meter te achtervolgen. De beesten kunnen op top-snelheid harder rennen dan mensen dus ik was allang blij dat we in een auto zaten.

Gisteren ben ik samen met lieve mede-vrijwilligers (waaronder Thirsa) naar Kosi Bay (aan de grens van Mozambique) geweest waar we op turtle tour gingen :D!!!! We zitten in het seizoen dat de schildpaddeneitjes uitkomen en waarbij we dus voornamelijk kans hebben om de hatchlings te zien (de baby’s :D!).
We liepen door het mulle zand kilometers en kilometers terwijl de prachtige sterrenhemel steeds meer gevuld werd. Op het zuidelijk halfrond zie je de kleine en grote beer niet; hier zien we Orion, Venus en het Zuider Kruis :D! De melkweg is ook hier prachtig en met vele vallende sterren heb ik weer mooie wensen kunnen doen die ik vanzelfsprekend hier niet prijs ga geven ;).
Afijn; na lang lopen zagen we eerst 1 eenzaam schildpadje dat verwoed zijn kleine lijfje naar de zee probeerde te schuiven; zoo schattig!! Het kleine diertje (10 cm lang?) weet zijn weg te vinden door op het licht af te gaan. De zee weerkaatst het licht van de sterren en op die manier weten ze het water te vinden. Ieder nest kan tot 1000 eieren bevatten (!) maar, maar 1 a 2 van die 1000 schildpadjes wordt uiteindelijk ook echt groot (wat een domper he?). Alleen al het water bereiken is een hele uitdaging met krabben en vogels die ze rauw lusten. We hebben dan ook met onze zaklampen het beestje naar de zee begeleid; weer eens een andere manier van vrijwilligerswerk ;).
Verderop kwamen we nog een eenling tegen en toen we bijna om wilde draaien om terug te lopen, kwam onze begeleider een nest tegen!. Vier kleine schildpadjes probeerden uit het zand te komen en als een vulkaan bleven er schildpadjes uit het zand komen wat een erg leuk gezicht was. Minstens 40 schildpadjes begaven zich vervolgens enkele minuten later op weg naar het water. Zodra ze het water hebben bereikt spoelen ze nog enkele keren aan en we voelden ons allemaal als trotse moeders om te zien dat ze konden zwemmen :D!

Nou ik denk dat ik jullie wel weer even genoeg leesvoer heb bezorgd ;). Ik ga op weg naar mijn laatste weekje en volgend weekend gaan Thirsa, Melissa en ik waarschijnlijk lekker een massage boeken en misschien nog paardrijden over het strand hier, maar geen extreem intensieve plannen dus J. Over 8 nachtjes zie ik mijn lieve vrienden Loes en Janno in India en daar heb ik ook ontzettend veel zin in!!!

Een hele lieve knuffel uit het mooie Zuid Afrika en wederom bedankt voor alle lieve reacties J. Ik lees ze nog altijd graag!! De foto’s ga ik zo uploaden, al zijn het er niet heel erg veel, gezien ik tijdens de medische projecten niet al te veel foto’s wil maken (privacy-omstandigheden). Ik heb ook een foto van het dode kindje en de vrouw met de wond, maar ik vind het niet gepast om dat hier op mijn blog te zetten.

Kus kus :) xxx